❀ ​ေခါင္​း​ေဆာင္​​ေကာင္​းအရည္​အခ်င္​းျပည္​့ဖို႔ဆိုရင္​❀

❀ ​ေခါင္​း​ေဆာင္​​ေကာင္​းအရည္​အခ်င္​းျပည္​့ဖို႔ဆိုရင္​❀ 

✏ ေနာက္လိုက္ေကာင္း ✏ 

ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ဖို႔ဆိုတာ ေနာက္လိုက္ အရင္ျဖစ္ရပါတယ္။ ဒါျဖင့္ ေနာက္လိုက္အရင္ျဖစ္တဲ့လူကို ေျပာၾကပါစို႔။ ေနာက္လိုက္ေကာင္းမျဖစ္ရင္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း မျဖစ္နိုင္ပါဘူး။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ စဥ္းစားပါ။ 

လူတိုင္းက ေနာက္လိုက္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္လိုက္ဆိုလို႔ရွိရင္ ကိုယ့္အေၾကာင္း ကိုယ္စဥ္းစား။ ကိုယ့္အေၾကာင္း ကိုယ္ျပန္ေတြး။ ကိုယ့္ေနရာ ကိုယ္ျပန္ေတြးၾကည့္ပါ။ ေခါင္းေဆာင္ေျပာသမ်ွ ေခါင္းညိတ္ၿပီး ဟုတ္ကဲ့လုပ္တဲ့ ေနာက္လိုက္ရယ္၊ ေခါင္းေဆာင္အထိ ျပန္ေျပာရဲတဲ့ ေနာက္လိုက္ရယ္ ဆိုၿပီးရွိပါတယ္။

ကိုယ္ ဘယ္အထဲ ပါသလဲဆိုတာ စဥ္းစားပါ။ ပထမအုပ္စုလား၊ ဒုတိယအုပ္စုလား။ စကားလမ္းေၾကာင္း သယ္ခ်င္တာက ကိုယ္ကိုယ္တိုင္က ဟုတ္ကဲ့ပါခင္ဗ်၊ ဟုတ္ကဲ့ပါရွင့္ လုပ္လာရင္ ကိုယ္ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တဲ့အခါ ဟုတ္ကဲ့ပါခင္ဗ်၊ ဟုတ္ကဲ့ပါရွင့္ ဆိုတဲ့သူေတြပဲ ႀကိဳက္တတ္ပါတယ္။ ကိုယ္က ဒီလမ္းကလာခဲ့တာ ျဖစ္ေနတာကိုး။ ကိုယ့္တပည့္ေတြ၊ ေနာက္လိုက္ေတြက ကိုယ္ တစ္ခုခုမွားလို႔၊ အေျပာမွား၊ အေနမွားလို႔ တစ္ခုခုေၾကာင့္ ကိုယ့္ကို ျပန္ေျပာရင္ လက္ခံမွာမဟုတ္ဘူး၊ လက္ခံတဲ့ ဝါသနာမရွိဘူး။

ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ဘယ္လမ္းက လာခဲ့တာလဲဆိုတာ စဥ္းစားပါ။ တကယ္ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ဖို႔ဆိုရင္ ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးကို နားလည္ေစခ်င္ပါတယ္။ ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးကို လက္ေတြ႕ က်င့္ေစခ်င္ပါတယ္။ တစ္ဖက္ကလည္း ေခါင္းေဆာင္ကို တန္ဖိုးထားၿပီး သူေျပာတာမွန္ရင္ သူ႔ကို ေလးစားမႈနဲ႔ ဟုတ္ကဲ့ပါခင္ဗ်၊ ဟုတ္ကဲ့ပါရွင့္နဲ႔ ကိုယ္သြားရမယ့္လမ္း ဒါပဲမွန္ေနရင္ ေခါင္းေဆာင္ကေျပာရင္ လိုက္ေလ်ာ၊ ဒီလိုလည္း စိတ္ရွိရပါမယ္။
အေၾကာင္းအက်ဳိး မညီၫြတ္ဘူး။ အမူအရာ အေျပာအဆိုအားျဖင့္ ေခါင္းေဆာင္ဘက္က အားနည္းမႈရွိရင္ေတာ့ ေရွ႕တင္ မေျပာပါနဲ႔။ ေရွ႕ဆိုတာ ပရိသတ္ေရွ႕ ကိုေျပာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပရိသတ္ေရွ႕ မွာ တပည့္က ဆရာကို၊ သားသမီးက မိဘကို၊ ေနာက္လိုက္က ေခါင္းေဆာင္ကို အရွက္ကြဲေစတဲ့အေျပာမ်ဳိး မေျပာဘဲနဲ႔ ေအးေအးေဆးေဆးက်မွပဲ ေျပာေပးရပါမယ္။ အဲဒီလိုေျပာတဲ့အက်င့္မ်ဳိးလည္း ရွိရပါမယ္။ ရွိေတာ့မွ ကိုယ္ တကယ္ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာပါတယ္။ လူဆိုတာ ဘယ္သူမွ မျပည့္စံု၊ Perfect မျဖစ္ပါဘူး။

ကိုယ္ တကယ္ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တဲ့အခါမွာ ဟုတ္ကဲ့ပါခင္ဗ်၊ ဟုတ္ကဲ့ပါရွင့္ ေျပာတဲ့လူကိုလည္း ကိုယ္ လက္ခံလာနိုင္ပါမယ္။ ေနာက္တစ္ခု ကိုယ့္ကိုျပန္ၿပီး ေကာင္းေစခ်င္တဲ့ ေစတနာနဲ႔ အသိေပးတဲ့လူကိုလည္း လက္ခံလာနိုင္မယ္။ အဲဒီလိုမ်ဳိး ႏွစ္ဖက္ရမွ အဲဒါမွ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း ျဖစ္နိုင္တာပါ။

အဲဒီလိုမွ မဟုတ္ဘဲ ဟုတ္ကဲ့ပါခင္ဗ်၊ ဟုတ္ကဲ့ပါရွင့္ ေတြပဲ ကိုယ္က လက္ခံပါတယ္။ ကိုယ္က အဲဒီလမ္းက လာခဲ့တဲ့လူ ျဖစ္ေနလို႔ ကုိယ္လည္းပဲ ဟုတ္ကဲ့ပါခင္ဗ်၊ ဟုတ္ကဲ့ပါရွင့္ ညာေနတဲ့သူေတြရဲ႕ အညာခ်ည္းပဲ ခံရမယ္။

အဲဒီလိုမ်ဳိး ကိုယ္က မရွိခဲ့ဘဲနဲ႔၊ အဲဒီလို လူမ်ဳိးေနရာမွာ၊ ေနာက္လိုက္ေနရာမွာ ကိုယ္ကမေနခဲ့ဘဲနဲ႔ ဘယ္သူနဲ႔ေတြ႕ ေတြ႕ ၊ ဒါေတာ့ ဘယ္ဟုတ္မွာတံုး။ ဟိုဟာေတာ့ ဘယ္ဟုတ္မွာတံုးလို႔ criticize(ေဝဖန္ေရး) လုပ္ေနက်လူဆိုရင္ ကုိယ့္ကို criticize လုပ္တဲ့ အခါက်ရင္ မႀကိဳက္ပါဘူး။ ကိုယ္ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္မွ သိတာပါ။
ေနာက္လိုက္ရဲ႕ အျမင္ရယ္၊ ေခါင္းေဆာင္ရဲ႕ အျမင္ရယ္ မတူနိုင္ပါဘူး။ ဘယ္ေတာ့ျဖစ္ျဖစ္ ေခါင္းေဆာင္ေျပာသမ်ွေတြဟာ ေနာက္လို္က္က ေခါင္းေဆာင္ေနရာ မေရာက္ေသးသေရြ႕ သူ႔ေလာက္ေတာ့ မျမင္နိုင္ဘူး၊ မသိနိုင္ပါဘူး။ ကိုယ့္အျမင္နဲ႔ကိုယ္ ေဝဖန္ပိုင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေခါင္းေဆာင္အျမင္နဲ႔ ေနာက္လိုက္အျမင္က မတူနိုင္ပါဘူး။ ေခါင္းေဆာင္က ကိုယ္ႀကံဳရတာေတြၾကည့္ၿပီးေတာ့ ေခါင္းေဆာင္စီစဥ္ရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ကိုယ္စီစဥ္တာကို ေနာက္လိုက္ကို အေသးစိတ္လည္း မေျပာနိုင္ပါဘူး။

ကိုယ္တိုင္ ေနာက္လိုက္လုပ္တဲ့ အခါမ်ဳိးမွာလည္း ႏွစ္မ်ဳိးစလံုး ႀကိဳးစားပါ။ ေခါင္းေဆာင္ကို ျပန္ေဝဖန္ရေတာ့မယ္ ဆိုရင္လည္း အက်ဳိးသင့္အေၾကာင္းသင့္ေျပာ၊ ကိုယ္ ေျပာတာ ရရမယ္လို႔ စိတ္ထဲမွာ မေမြးရပါဘူး။

ေနာက္လိုက္အေနနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ကို အက်ဳိးသင့္ အေၾကာင္းသင့္ ေျပာရဲရပါမယ္။ ေျပာလည္းေျပာရပါမယ္။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ္ေျပာတဲ့အတိုင္း ေခါင္းေဆာင္က လက္ခံမယ္လို႔ မယူဆရပါဘူး။ အဲဒီလိုယူဆထားၿပီး ကိုယ္ေျပာတဲ့အတိုင္းမရရင္ ေခါင္းေဆာင္ကို အထင္ေသးတယ္။ ေခါင္းေဆာင္နဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္လုပ္တယ္။ ေခါင္းေဆာင္ကုိ လွည့္မၾကည့္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ မေကာင္းပါဘူး။ ေစာေစာကေျပာတဲ့ နားလည္မႈဆိုတာ ဒါလည္းပါပါတယ္။

_____________________________________________

✏ အလုပ္နဲ႔ ေခါင္းေဆာင္

တို႔မ်ားေတာ့ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ခ်င္လို႔ ေခါင္းေဆာင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ အလုပ္လုပ္ရင္းနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာတာပါ။ အစကတည္းက ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ခ်င္လို႔ ဆိုရင္ေတာ့ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ရန္ မေမ်ွာ္လင့္ပါနဲ႔။ တကယ္ေျပာရရင္ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ခ်င္စိတ္ ရွိကို မရွိပါဘူး။

သူလည္း ဒီထမင္းစားတာ၊ ကိုယ္လည္း ဒီထမင္းပဲ စားတာပါ။ သူလည္း ဒါဝတ္တာ၊ ကိုယ္လည္း ဒါဝတ္တာပါ။ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ခ်င္စိတ္ ရွိကို မရွိပါဘူး။ အလုပ္လုပ္ရင္းနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာတာပါ။ အလုပ္လုပ္ရင္းနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာတဲ့သူရယ္၊ ေခါင္းေဆာင္မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္လုပ္တဲ့သူရယ္ ဘယ္သူက တန္ဖိုးရွိလဲဆိုတာ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ အလုပ္မလုပ္ဘဲနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေနၾကတဲ့သူေတြ တစ္ပံုႀကီး ရွိပါတယ္။

လူတစ္ရာမွာ တစ္ေယာက္ေလာက္၊ လူတစ္ေထာင္မွာ တစ္ေယာက္ေလာက္၊ လူတစ္ေသာင္းမွာ တစ္ေယာက္ေလာက္ပဲ အလုပ္လုပ္ရင္း ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ကေတာ့ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ေအာင္ပဲ လုပ္ေနၾကတာပါ။ အခုေခါင္းေဆာင္ေကာင္းသင္တန္း ေခါင္းေဆာင္အရည္အခ်င္းဆိုတာလည္း အလုပ္လုပ္ဖို႔ပဲ ေျပာခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အလုပ္မလုပ္ဘဲ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တဲ့သူ ရွိပါတယ္။ အေမတို႔၊ အေဖတို႔ အပ်င္းေတြ။ အလုပ္ သိပ္မလုပ္ၾကပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အိမ္မွာ ေခါင္းေဆာင္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူကစ မိန္းမယူၿပီးေတာ့ ကိုယ္ေမြးလာတာကိုး။ အေဖက အလုပ္လုပ္တယ္။ အေမက အလုပ္ မလုပ္ဘူး။ အေမက ငပ်င္း။ ကိုယ့္ေမြးၿပီး သူ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ေနတာပါပဲ။ ဟဲ့ ေရေလး ယူခဲ့ပါဦးဟဲ့။ ေက်ာေလးေညာင္းလို႔ ႏွိပ္ေပးပါဦး။ ဘယ္သြားလိုက္ပါဦး။ ဘာလုပ္လိုက္ပါဦးနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္သာ ျဖစ္ေနတာ၊ ငပ်င္း ျဖစ္ေနပါတယ္။

အေမ၊ အေဖက စီနီယာျဖစ္လို႔သာ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တာ ဘာအရည္အခ်င္းမွ မရွိပါဘူး။ အလုပ္မလုပ္ဘဲနဲ႔ကို ျဖစ္ေနၾကတဲ့သူေတြ တစ္ပံုႀကီး ရွိပါတယ္။
အလုပ္လုပ္ၾကပါ။ အလုပ္လုပ္ရင္ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာပါတယ္။ အလုပ္လုပ္တဲ့သူတိုင္း ျဖစ္သလားဆိုေတာ့ မျဖစ္ျပန္ပါဘူး။ အလုပ္လုပ္ရင္းနဲ႔ ဘာေတြ လိုလာပါသလဲ။ ဘာေတြရွိမွ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္သလဲဆိုေတာ့ သူမ်ားထက္ နားလည္မႈရွိရတယ္။ နားလည္မႈရွိရင္ သည္းခံနိုင္တာပါပဲ။ သူမ်ားထက္ အျမင္က်ယ္ရတယ္။ သူမ်ားထက္လည္း ခံရတယ္။ သူမ်ားထက္ သူမ်ားထက္ သူမ်ားထက္ စသည္ျဖင့္… ေကာင္းတာေတြ သာရပါမယ္။

သူမ်ားထက္ နားလည္မႈရွိဖို႔ဆိုရင္ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ေနာက္လိုက္လည္း လုပ္ခဲ့ရတယ္။ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ေနာက္လိုက္ကိုလည္း ခိုင္းတတ္ရတယ္။ ျမန္မာလိုေျပာရင္ ခိုင္းတာေပါ့။ သူတို႔ ေခတ္ပညာနဲ႔ ေျပာရင္ စီမံတာေပါ့။ စီမံတယ္ဆုိတာ သိလား။ စီမံတယ္ဆိုတာ အကုန္မတ္တတ္ရပ္၊ အကုန္တန္းစီ ၿပီးေတာ့ မာန္တာ။ အဲဒါ စီမံတာ။ တခ်ဳိ႕ က စီၿပီးပဲ မာန္တတ္တယ္။ ဘာမွ မလုပ္တတ္ဘူး။ ခိုင္းတာက်ေတာ့ သိလား။ စကားလံုးကိုက ေက်ာခိုင္းတာတဲ့။ ဒါလုပ္ ဒါလုပ္ေျပာၿပီး ေက်ာခိုင္းသြားတာ။ လုပ္ခ်င္လည္းလုပ္ မလုပ္ခ်င္လည္းေနၾက။ ခိုင္းတယ္ဆိုတာ ေျပာ႐ံု ေျပာသြားတာ။ လွည့္ကို မၾကည့္ေတာ့ဘူး။

ဘာသာျပန္တဲ့ လူေတြ ေတာ္ေတာ္ ေတာ္တယ္ေနာ္။ Management ဆိုတာ အတူတူပါပဲ။ ခိုင္းတာနဲ႔ စီမံတာ။ စီၿပီးေတာ့ မာန္သြားၿပီးေတာ့ ခိုင္းတာက်ေတာ့ လွည့္မၾကည့္ေတာ့ဘူး။ အဲဒါ Management ပါ။ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ လုပ္ငန္း ကြ်မ္းက်င္ရပါတယ္။ ကိုယ့္လုပ္ငန္းမွ ကိုယ္မကြ်မ္းက်င္ရင္ ဘယ္လိုလုပ္မွ စီမံခန္႔ခြဲလို႔ မရပါ။ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ လူေတြကို နားလည္ရပါတယ္။ လုပ္ငန္းလည္း နားလည္ရပါတယ္။

_____________________________________________

➳ #​ေခါင္​း​ေဆာင္​​ေကာင္​းတို႔၏အမူအရာ ➳

ေခါင္းေဆာင္တို႔ရဲ႕ အေျပာအဆိုကို ေျပာၿပီးတဲ့ေနာက္ ကိုယ္အမူအရာကို အဓိကထားေျပာပါမယ္။ အေမရိကန္သမၼတအိုဘားမားကို ၾကည့္ပါ။ သူ႔ရဲ႕ လက္အမူအရာ ဘယ္လိုထားလဲ။ သူတို႔နိုင္ငံကသမၼတကို ေဝဖန္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အမူအရာကို ေဝဖန္တာပါ။ သူသည္ change ဆိုတဲ့အေျပာေလးတစ္ခုနဲ႔ပဲ မဲယူလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔အေျပာ တကယ္ ဟုတ္မဟုတ္ကေတာ့ လက္ေတြ႕ မွာ ေစာင့္ၾကည့္ၾကရမွာပါ။

သူ႔အေျပာ ဟုတ္မဟုတ္ တို႔ကေတာ့ လက္ထားပံုကို၊ သြားပံု လာပံုကို ၾကည့္ပါတယ္။ အမူအရာကို ၾကည့္ပါတယ္။ အသား မည္းတာ၊ ျဖဴတာန႔ဲ မဆိုင္ပါဘူး။

ဒီကလူေတြလည္း တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ျပန္ၾကည့္ၾကပါ။ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အမူအရာဟာ လူအမူအရာရယ္လို႔ လူတစ္ေယာက္လို ျဖစ္တဲ့သူ အေတာ္ရွားတယ္။ တိရိစၦာန္အမူအရာေတြ ေပါင္းေနတဲ့သူ၊ ေရာေနတဲ့သူေတြပဲ မ်ားပါတယ္။ ဘဲလိုသြားရင္ သြားမယ္၊ ဆင္လိုသြားရင္သြားမယ္၊ ဆင္ၾကည့္ ၾကည့္ရင္ၾကည့္မယ္။ က်ီးကနိးၾကည့္ ၾကညိ့ရင္ၾကည့္ပါမယ္။ ေမ်ာက္လိုသြားရင္ သြားပါမယ္။ ေမ်ာက္လိုလမ္းေလ်ွာက္ရင္ လမ္းေလ်ွာက္မယ္။ ေခြးလိုသြားရင္ သြားပါမယ္။ ေခြးလိုအပ္ရင္ အိပ္ပါမယ္။ လူတစ္ေယာက္စီ တစ္ေယာက္စီရဲ႕ အမူအရာဟာ လူစင္စစ္ရဲ႕ အမူအရာရွိတဲ့သူ အလြန္ရွားပါတယ္။ အဲဒီလိုက်ေတာ့ စကားလံုးအသံုးအႏႈန္း ႐ိုင္းသြားမယ္ ထင္ပါတယ္။ တို႔က ငယ္ငယ္ကတည္းက ေလ့လာထားပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္ကို လမ္းေလ်ွာက္ခိုင္းလိုက္ပါ။ သိသာပါတယ္။

ဘဲသြားတာနဲ႔ ၾကက္သြားတာနဲ႔ေတာင္ မတူဘူး။ ဘဲသြားတာ၊ ၾကက္သြားတာ၊ ေခြးသြားတာ၊ ေၾကာင္သြားတာ မတူၾကပါဘူး။ ဘဲကလည္း ေျခေထာက္ႏွစ္ေခ်ာင္း၊ ၾကက္ကလည္း ေျခေထာက္ႏွစ္ေခ်ာင္း သြားတာခ်င္း မတူပါဘူး။ ေခြးကလည္း ေျခေထာက္ေလးေခ်ာင္း၊ ေၾကာင္ကလည္း ေျခေထာက္ေလးေခ်ာင္း။ ဒါေပမဲ့ သြားတာခ်င္း မတူၾကပါဘူး။ ေနာက္ဆံုး ေၾကာင္နဲ႔က်ား သြားတာခ်င္းေတာင္ ္မတူၾကပါဘူး။ ေနာက္ဆံုး က်ားတစ္ေကာင္တည္း သြားတဲ့အခ်ိန္၊ ေၾကာင္တစ္ေကာင္တည္း သြားတဲ့အခ်ိန္ အခ်ိန္ေပၚ မူတည္ၿပီး ေျပာင္းသြားပါတယ္။

ေၾကာင္ေလးတစ္ေကာင္ကို ၾကည့္ပါ။ ႂကြက္ေတြ႕ လို႔သြားတဲ့ အမူအရာနဲ႔ လူသူကင္းလို႔ စားပြဲေပၚမွာတင္ထားတဲ့ ငါးေၾကာ္ဆီသြားတဲ့ အမူအရာ၊ သူ႔ဟာသူ သြား႐ိုးသြားစဥ္ အမူအရာေတြဟာ တူကို မတူပါဘူး။

က်ားကိုပဲၾကည့္ပါဦး။ သားေကာင္ကို ေခ်ာင္းလို႔သြားတာက တစ္မ်ဳိး၊ မုဆိုး အေခ်ာင္းခံေနရတာကိုသိေနလို႔ သြားတာကတစ္မ်ဳိး၊ သူ႔ဟာသူ က်ားမေတြ၊ က်ားအုပ္ႀကီးေတြနဲ႔ သြားေနတာကတစ္မ်ဳိး၊ ျဖစ္ပါတယ္။ အေျခအေန အခ်ိန္အခါေပၚမူတည္ၿပီး သြားပံုလာပံုကလည္း ေျပာင္းပါတယ္။ ေတာထဲက သားေကာင္ေတြရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္က ျခေသၤ့ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီျခေသၤ့ဟာ သြားတဲ့လာတဲ့အခါ၊ သားေကာင္ကိုလိုက္တဲ့အခါ၊ ျခေသၤ့မႀကီးရယ္၊ သားသမီးေတြရယ္နဲ႔ ေနတဲ့အခါ ေအးေအးေဆးေဆးလမ္းေလ်ွာက္ခြင့္ရလို႔ သြားတဲ့အမူအရာေတြဟာ အားလံုးအတူတူပါပဲ။ ဘာလို႔ ေတာသံုးေတာင္မွာ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တာလဲဆိုရင္ အမူအရာတူလို႔လို႔ ေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီးရဲ႕ သြားပံုလာပံုကိုေတာင္ လူေတြသိသာေအာင္ ျခေသၤ့နဲ႔ဥပမာေပးထားပါတယ္။ ဘယ္ေတာ့မွ သတိလြတ္တဲ့အခ်ိန္ မရွိပါဘူး။ ဘယ္ေတာ့မွ ဝီရိယလြတ္တဲ့အခ်ိန္ မရွိပါဘူး။ ဒီျခေသၤ့ဟာ ယုန္ေလးဖမ္းလည္း ဒီအားပဲ၊ က်ားကုိဖမ္းလည္း ဒီအားပဲ၊ ဆင္ဖမ္းလည္း ဒီအားပဲ။ သြားပံု၊ လာပံု၊ ေျပာပံု၊ ဆိုပံုက သူ႔အမူအရာနဲ႔သူ အတူတူပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ပရိသတ္ထဲ ရဲရဲဝံ႔ဝံဝင္သြားတဲ့အမူအရာဟာ ပရိသတ္တစ္ေယာက္ ႏွစ္ေယာက္ပဲရွိလည္း ဒီအမူအရာပါပဲ။ ပရိသတ္ ေထာင္၊ ေသာင္း၊ သိန္း၊ သန္း ရွိလည္း ဒီအမူအရာပဲျဖစ္ရမယ္။ ေတာကိုအုပ္စိုးတဲ့ ျခေသၤ့ေခါင္းေဆာင္ရဲ႕ အမူအရာေတာင္ ဒီလိုဆိုရင္ လူတို႔ကိုေခါင္းေဆာင္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ရဲ႕ အမူအရာကလည္း ဒီအမူအရာမ်ဳိး ရွိရမယ္။ ကိုယ့္အမူအရာ ကိုယ္ျပန္ၾကည့္ၾကပါ။

တကယ္ လူတစ္ေယာက္ဟာ တိရိစၦာန္အမူအရာ ပါးရွားေနမယ္ဆိုရင္ ေဘးလူေတြ မၾကည့္ဘဲ မေနနိုင္ပါဘူး။ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးမရွိတဲ့သူေတာ့ မရွိပါဘူး။ ပါတာမ်ားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေတာ္ေတာ္နည္းသြားတဲ့အခါမွာ လူအမူအရာ တကယ္ရွိလာရင္ ေဘးလူေတြ မၾကည့္ဘဲ မေနနိုင္ဘူး။ မၾကည့္ရင္ေတာင္ တစ္ခါျမင္ၿပီးရင္ သတိမထားဘဲ မေနနိုင္ပါဘူး။ ထပ္မၾကည့္ဘဲ မေနနိုင္သလို၊ တစ္ခါၾကည့္မိသူေတြ သတိမထားဘဲ မေနနိုင္သလို အဲဒီလိုမ်ဳိးကို သြားခ်င္လာခ်င္စိတ္ အဲဒီလို အမူအရာမ်ဳိး ကိုယ့္မွာရွိခ်င္ၾကပါတယ္။

လူတစ္ေယာက္ကို ဘာလို႔ ျပန္ျပန္ၾကည့္မိတာလဲ။ လူတစ္ေယာက္ကို ဘာလုိ႔ သတိထားမိတာလဲ။ ဒါက ဒီလိုရွိတယ္ေလ။ ကိုယ္က ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းျဖစ္ခ်င္ေနတဲ့သူဆိုရင္ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ အမူအရာကိုၾကည့္ၿပီး ေလ့လာသလို တျခားစိတ္ျဖစ္ေနရင္ေတာ့ တျခားဟာၾကည့္ၿပီး ေလ့လာမွာေပါ့။

ကိုယ္တိုင္ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ခ်င္သူဟာ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ေနသူေတြကို ေလ့လာပါတယ္။ သြားတာ၊ လာတာ၊ ေျပာတာ၊ ဆုိတာေတြကို ေလ့လာပါတယ္။ ျပန္ေျပာပါမယ္။ လက္ေရးျပင္ပါ၊ အေျပာအဆို ျပင္ပါ။ အမူအရာျပင္ပါ။ လႈပ္ရွားတဲ့ အမူအရာမွာ လူျမင္မတင့္တယ္တဲ့ အမူအရာေတြ ျပင္ပါ။ ရဟန္းသံဃာဆိုေတာ့ ေျပာရခက္သားပဲ။ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းအရည္အခ်င္းကို သိေစခ်င္လို႔ ေျပာျပပါမယ္။ ဒီမွာ မိန္းကေလးေတြ မ်ားပါတယ္။ ႐ိုင္းေတာ့ မရိုင္းပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ စကားခံေပးမယ္။ နားနဲ႔မနာ ဖဝါးနဲ႔နာေပါ့။ အိမ္မွာလံုခ်ည္ဝတ္တဲ့ပံုနဲ႔ အျပင္သြားေတာ့ လံုခ်ည္ဝတ္တဲ့ပံု တူၾကပါရဲ႕လား။ အဲဒါ အေျဖပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

_____________________________________________

➳ ➳ စကား​ေျပာနည္​း ➳ ➳

ပထမဦးဆံုး စကားေျပာတတ္ေအာင္ဆိုရင္ မေျပာသင့္ရင္ မေျပာပါနဲ႔၊ ေျပာသင့္ရင္ ေျပာပါ။ ဒါေလး အေရးႀကီးပါတယ္။ မေျပာသင့္ဘူးဆိုကတည္းက ေျပာခ်င္စိတ္မရွိေတာ့လို႔ဆိုတာ ရွင္းပါတယ္ေလ။ မေျပာသင့္ဘူးဆိုကတည္းက ၿပံဳးၿပံဳးေလး ပါးစပ္ပတ္နိုင္တဲ့နည္း ယူရပါတယ္။

ေလယာဥ္ေတြ၊ ကားေတြေပၚမွာ သြားၾက၊ လာၾကရင္ ဒါမွမဟုတ္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္က ကိုယ့္ကို မုန္႔ေကြ်းတယ္။ ကိုယ္နဲ႔ မတည့္ဘူးဆိုရင္၊ ျငင္းရေတာ့မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာလိုေျပာရင္ေတာ့ မယူတဲ့အမူအရာနဲ႔ ေနၿပီးေတာ့မွ 'ဟုတ္ကဲ့၊ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္' လို႔ ေျပာရပါတယ္။

တစ္ဦးတစ္ေယာက္က ပစၥည္းေပးတယ္၊ မယူသင့္လို႔ မယူဘူး။ ျငင္းရေတာ့မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာလိုေျပာရင္ေတာ့ မယူတဲ့အမူအရာနဲ႔ ေနၿပီးေတာ့မွ ဟုတ္ကဲ့ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္လို႔ ေျပာရတာပါ။ တို႔ငယ္ငယ္တုန္းက အဘိုး၊ အဘြား၊ အေဖ၊ အေမ၊ ဆရာသမားေတြ သင္ေပးခဲ့တာ ေခါင္းမခါရပါဘူး၊ ပါးစပ္က ဟင့္အင္းလို႔ မျငင္းရပါဘူး။ မ်က္ႏွာၿပံဳးၿပံဳးနဲ႔ကို ေခါင္းေလးတညိတ္ညိတ္နဲ႔ ဟုတ္ကဲ့ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ခင္ဗ်လို႔ ေျပာရပါတယ္။ သူ႔ပစၥည္းကို မယူပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ပါးစပ္က ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ခင္ဗ်လို႔ ေျပာေနရပါတယ္။ ဒီလိုပဲ International ဆိုရင္ No လို႔ မေျပာရဘူး။ No, thank you လို႔ ေျပာရပါတယ္။

သူတို႔နိုင္ငံမွာလည္း သူတို႔ယဥ္ေက်းမႈေတြ ရွိပါတယ္။ မိမိတို႔နိုင္ငံမွာလည္း တို႔ယဥ္ေက်းမႈေတြ ရွိပါတယ္။ သူတို႔နိုင္ငံမွာလည္း သူတို႔စကား ေျပာတတ္၊ ဆိုတတ္တာ ရွိပါတယ္။ မိမိတို႔နိုင္ငံမွာလည္း မိမိတို႔စကား ေျပာတတ္၊ ဆိုတတ္တာ ရွိပါတယ္။ သူတို႔နိုင္ငံမွာလည္း လူႀကီးလူေကာင္းေတြ ရွိသလို တို႔နိုင္ငံမွာလည္း လူႀကီးလူေကာင္းေတြ ရွိပါတယ္။
သူတို႔ နိုင္ငံမွာလည္း ေခါင္းေဆာင္ရွိသလို မိမိတို႔နိုင္ငံမွာလည္း ေခါင္းေဆာင္ရွိပါတယ္။ No, Thank you ဆိုတာမ်ဳိး၊ ဟုတ္ကဲ့ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဆိုတာမ်ဳိး ဟင့္အင္းေတာင္ မပါေတာ့ပါဘူး။ ကိုယ့္ျမန္မာ ကိုယ္ဂုဏ္ျပန္ေဖာ္ရင္ ျမန္မာက ပိုေတာင္ယဥ္ေက်းပါေသးတယ္။ သူကမွ No ထည့္ေျပာေသးတယ္။ No, thank you တဲ့။

မိမိတုိ႔ ျမန္မာမွာကေတာ့ ဟုတ္ကဲ့၊ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္၊ ေပးတာကို ေက်းဇူးတင္လိုက္တယ္။ ယူတာ မယူတာ တစ္ပိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအက်င့္အတိုင္း ပါသြားရင္ တစ္ဖက္လူက ကိုယ့္ကို ဘယ္ေလာက္ေႏွာင့္ယွက္ေႏွာင့္ယွက္ ၿပံဳးၿပံဳးေလး ေက်းဇူးတင္နိုင္ပါမယ္။

တကယ့္ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ ေျပာၾက၊ ဆိုၾကရေတာ့မယ္။ ေဆြးေႏြးၾကရပါေတာ့မယ္။ တကယ့္ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ သူတစ္ျပန္ ကိုယ္တစ္ျပန္ အေမးအေျဖေတြ လုပ္ၾကရေတာ့ပါမယ္။ သူတစ္ျပန္ ကိုယ္တစ္ျပန္ စကားစစ္ထိုးသလိုကို ေျပာရေတာ့ပါမယ္။

အဲဒီအခ်ိန္မွာ တကယ့္ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းဟာ သူႀကီးထက္ ၿမိဳ႕ ပိုင္၊ ၿမိဳ႕ ပိုင္ထက္ ဝန္ႀကီး၊ ဝန္ႀကီးထက္ ရွင္ဘုရင္ စသည္အားျဖင့္ ေလာကသေဘာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အဲဒီလို ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းေတြဟာ ၿပံဳးၿပံဳးၿပံဳးၿပံဳးနဲ႔ ေက်းဇူးတင္တဲ့မ်က္ႏွာနဲ႔ ေက်းဇူးတင္တဲ့ စကားသံထြက္ၿပီးေတာ့ကို စကားေျပာနိုင္ရပါမယ္။

ကိုယ္က ၿငိမ္ၿပီးေတာ့ သူမ်ားကို ဟုတ္ကဲ့၊ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္လို႔ ေျပာဖို႔ေနေနသာသာ ကိုယ္ကခ်ည္းပဲ စြတ္ေျပာေနတယ္ဆိုရင္ ကိုယ့္အရည္အခ်င္း သူမ်ားသိတယ္ေနာ္။ မွတ္ထားၾကပါ။ ဒါ ကိုယ့္စိတ္ကို ေျပာတာေနာ္။ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းအရည္အခ်င္းဆိုၿပီး မွတ္သြားမွာ စိုးလို႔ပါ။ တို႔ေဘးကလူေတြနဲ႔၊ တို႔ေတြ႕သမ်ွလူေတြကို တို႔ထက္သာတယ္လို႔ပဲ မွတ္ထားပါတယ္။ တို႔ထက္သာတာ တစ္ခုခုေတာ့ သူတို႔မွာ ရွိေနၾကမွာပါပဲ။

ကိုယ္ကသာ သိတယ္၊ ကိုယ္ကသာ တတ္တယ္ဆိုၿပီး အတင္းေျပာေန၊ သူတို႔ဆီက တစ္ခုမွ မရေတာ့ပါဘူး။ စကားေျပာတဲ့နည္းထဲမွာ ပါပါတယ္။ ကိုယ့္လုပ္ငန္းနဲ႔ ကိုယ့္အေျခအေန ကိုယ့္အခ်ိန္အခါနဲ႔က ကိုယ္ကခ်ည္းပဲ အတင္းေျပာရမွာလား၊ ဟုတ္ကဲ့ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ဆိုၿပီး ေနရမွာလား၊ ဒါေလးေတာ့ ခြဲသိရပါမယ္။ ေျပာသင့္တဲ့အခ်ိန္ေျပာပါ၊ မေျပာသင့္တဲ့အခ်ိန္ မေျပာပါနဲ႔လို႔ ဆိုခ်င္ပါတယ္။

ဘုရားေဟာတဲ့တရားေတြထဲမွာ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ကာလဝါဒီ စကားကို အခ်ိန္အခါနဲ႔ ေျပာရမယ္။ ေျပာသင့္ရင္ေျပာ၊ မေျပာသင့္ရင္ မေျပာနဲ႔၊ ႏႈတ္ပိတ္ေနရမယ္။ ပီယဝါစာ ခ်စ္ဖြယ္ေသာ စကားကို ေျပာရပါမယ္။ ဖ႐ုႆဝါစာ ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း မေျပာရပါဘူး။ ျငင္းစရာေပၚလာရင္ေတာင္ ၿပံဳးၿပံဳးေလးနဲ႔ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္လို႔ ျငင္းနိုင္ရမယ္။ အဲဒါထက္တက္ၿပီး မျငင္းဘဲ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္လို႔ ေျပာနိုင္ရမယ္။ အဲဒီကတစ္ဆင့္ ႐ိုး႐ိုးပါးစပ္က ေက်းဇူးတင္ရံု မဟုတ္ဘဲ ကိုယ္ စိတ္ဆိုးေနဦးေတာ့ စိတ္ေရာ ကိုယ္ပါ လက္ဆြဲၿပီးေတာ့ျဖစ္ျဖစ္ ဖက္လဲတကင္းနဲ႔ အလြန္ ေက်းဇူးတင္တဲ့ အေျပာမ်ဳိး ေျပာနိုင္ရပါမယ္။

တကယ္ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ ကိုယ့္မိသားစုရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္၊ ကိုယ့္ကုမၸဏီရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္၊ ကိုယ့္ေဆြမ်ဳိးေတြရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္၊ ကိုယ့္ရပ္ကြက္ေခါင္းေဆာင္၊ ကိုယ့္အပိုင္းေတြရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ ဒီအရည္အခ်င္းေတြက လိုကို လိုတာပါ။ ရွိကိုရွိရတာပါ။ ဒီလိုေျပာလိုက္တာနဲ႔ ကိုယ့္လူေတြ ကိုယ္ျပန္ၾကည့္ေပါ့။ ကိုယ့္အထက္ကလူေတြ ျပန္ၾကည့္။ ကိုယ့္ေအာက္ကလူေတြ ျပန္ၾကည့္။ ဘယ္သူ အရည္အခ်င္းျပည့္လဲ။

ဘယ္သူ အရည္အခ်င္းမျပည့္ဘူးလဲ။ ကိုယ္က မျပည့္ဘူး၊ ျပည့္တယ္ သတ္မွတ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ သူက သူ႔ကိုယ္သူ မျပည့္ဘူး ထုတ္ေျပာေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ကိုယ္သူ ျပည့္ပါတယ္လို႔ ထုတ္ေျပာေနတာ ျဖစ္တယ္။ စကားေျပာတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဒီလိုျမင္သာပါတယ္၊ ျမင္တတ္ရပါတယ္။ က်င့္တတ္ရပါမယ္။

✏ ✏ ဓမၼဒူတဆရာ​ေတာ္​ အ႐ွင္​​ေဆကိႏၵ - ​ေခါင္​း​ေဆာင္​​ေကာင္​းတို႔၏ အရည္​အခ်င္​း စာအုပ္​မွ ကူးယူမ်ွ​ေ၀သည္​ ✏ ✏